Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan UNESCO Milli Komisyonlarının yürüttüğü süreç sonrasında Vilhelm Thomsen’in Orhun Yazıtlarını çözdüğünü ilan ettiği tarih olan 15 Aralık’ın Uluslararası Türk Dili Günü olarak kutlanması geçtiğimiz yıl bütün paydaşların yer aldığı 4 Haziran 2021 tarihinde istişari olarak benimsenmişti. 4 Haziran 2021 tarihinden sonra yine 2021 yılı içerisinde Pamukkale Üniversitesi Altay Toplulukları Dil ve Kültürleri Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Avrasya Yazarlar Birliği el ele vererek bu anlamlı günün UNESCO’ya uluslararası bir gün hazırlanması sürecinde, bu kurumların da bir katkısı ile bugünün UNESCO tarafından kabul edilmesi öncesinde ön hazırlık şeklinde bir program ile panel ve açılış konuşmalarıyla kamuoyuna duyurulmasını teklif etmişti. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu bu öneriyi yerinde bulmuş ve bu toplantının yapılmasına böylece katkı vermişti. Bu yıl da yine ALTAY DİLMER ve Avrasya Yazarlar Birliği aynı toplantıyı tekrar yapmak ve geleneksel hale getirmek için UNESCO Türkiye Milli Komisyonuna başvuruda bulunularak toplantının ikincisini çevrim içi toplantı olarak gerçekleştirdi.
PAÜ’deki programla aynı gün ve saatte Uluslararası Türk Dili Günü çerçevesinde UNESCO Genel Merkezi’nde “Türk Medeniyeti ve Küresel Kültür: İlteriş Kutluk Kağan Bitik Taşı” adıyla uluslararası bir forum da düzenlendi. Bu foruma Türk Devletleri Teşkilatı, Uluslararası Türk Akademisi, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, diğer Türk devletlerinin milli komisyonları, Türk dünyası ulusal milli akademileri gibi birçok kurum ve kuruluş katıldı. Ayrıca toplantıda bilim adamları Moğolistan’ın Arkhangay bölgesinde yürüttükleri kazılardaki bilimsel, arkeolojik keşifler ve Türk dili ile yazılmış taşlar hakkında bilgiler sundu.
PAÜ ev sahipliğinde düzenlenen programa Türkiye’den Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kutluhan, PAÜ ALTAY DİLMER Müdürlüğü adına Dr. Öğr. Ü. Sema Eynel, Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu üyesi olarak Prof. Dr. Prof. Nergis Biray, Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Doç. Dr. Yakup Ömeroğlu, Prof. Dr. Ahmet Buran, Prof. Dr. M. Fatih Kirişçioğlu, Azerbaycan’dan Doç. Dr. Elçin İbrahim, Türkmenistan’dan Doç. Dr. Berdi Sarıyev ile Doç. Dr. Gülalek Nurmuhammedova, Özbekistan’dan Dr. Bahrom Irzayev, Kazakistan’dan Prof. Dr. Kayırbek Kemenger, Kırgızistan’dan Dr. Öğr. Ü. Mirzat Rakımbek Uulu, Prof. Dr. Ercan Alkaya, Yazar Osman Çeviksoy katıldı.
“Hızla değişen dünya karşısında güçlü olmak için kardeşler olarak birbirimizle el ele yürümek gerekiyor”
Panelde günün anlam ve önemine dair bir konuşma yapan Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kutluhan şunları dile getirdi: “Geçen yıl 15 Aralık Türk Dili Günü’nde olduğu gibi bugün de burada aynı dili konuşan ülkelerin temsilcileri olan kurumlarla ve öğretim üyelerimizle birlikteyiz. Hızla değişen dünya karşısında güçlü olmak için kardeşler olarak birbirimizle el ele yürümek gerekiyor. Ortak dilimizin izinde, farklı alanlarda iş birliği içinde çalışmak amacıyla bir araya geldik. Bizleri yüzyıllardır aynı duygular, aynı anlayış, fikir, davranış biçimleri ve aynı çizgide birleştiren üstünlüğümüz ortak dilimizdir.”
“Üniversitemiz ev sahipliğinde geçen yıl ilkini yaptığımız sempozyum, bugün ise yapılan bu panel, kardeşler olarak birbirimize uzanan ellerdir”
Rektör Prof. Dr. Kutluhan konuşmasının devamında şunları ifade etti:
“Ortak Türkçenin aydınlığında, üniversitemiz ev sahipliğinde geçen yıl ilkini yaptığımız sempozyum, bugün ise yapılan bu panel, kardeşler olarak birbirimize uzanan ellerdir. Türk dünyası olarak geleceğimizi ortak dilimiz sayesinde, etkin iş birliği içinde geliştirerek, barış, sevgi, dostluk ve kardeşlik içerisinde inşa edeceğiz. Bugün takip edeceğimiz yol, geçmişten bugüne kayalarda derin izler bırakan Türk dili ve onunla ortaya konulmuş bilgilerin izi olacaktır. Panelin bütün katılımcılar için verimli geçmesini temenni ederim.”