Yeni yıl ile birlikte gündeme gelen sigara fiyatları Özel Tüketim Vergisi ÖTV'de yaşanan artış sigaraya fiyatlarını nasıl etkileceyeği merak konusu oldu. Yapılan son zam sonrası en düşük sigara fiyatı 27,5 TL en yüksek fiyatı ise 48 TL yükseltilmişti. Peki, "Yeni yılda sigaraya zam gelecek mi, sigaraya yüzde kaç zam gelecek?" Sigara fiyatlarında yaşanacak olası zam senaryolarını Habertürk Ekonomi Yazarı Rahim Ak değerlendirdi. İşte detaylar...
ÖTV ZAMMI SONRASI EN DÜŞÜK SİGARA FİYATI 5,5 LİRA ZAMLANIYOR!
Kasım ayına ilişkin enflasyon verilerine göre Yİ-ÜFE’de Temmuz’dan bu yana beş aylık değişim yüzde 22,6 seviyesinde. 2022 Aralık Yİ-ÜFE aylık değişimi yüzde 2 olsa bile ocak ayında ÖTV’de yapılacak artış yüzde 25 olacak.
Buna göre, tahmin edildiği gibi Yİ-ÜFE’de altı aylık değişim oranı yüzde 25 olursa ve başka bir karar alınmayıp bu oranda otomatik artış yapılırsa, “asgari maktu vergi” uygulaması sebebiyle önemli bir fiyat artışı ihtiyacı doğacak. Asgari maktu vergi tutarı, sigaranın düşük fiyatla satılmasını engellemeye yönelik bir unsurdur.
Üretim maliyetini etkileyen diğer faktörler de dikkate alındığında, en ucuz sigara fiyatının 33 lira seviyesine çıkacağını hesaplayabiliriz.
Sigaradan alınan vergiler ve fiyat oluşumu Paket başına mevcut vergi Beklenen zamdan sonra oluşacak fiyat Nispi vergi (%) 63 63
Asgari Maktu vergi 15,83 19,79
Maktu vergi 0,7865 0,9831
Maktu+Asgari maktu 16,61 20,77
Nispi vergi oranı nedeniyle olması gereken en düşük sigara fiyatı 25,12 31,41
KDV farkı 0,7
Toplam fiyat 32,89
ARTIŞ NASIL OLACAK?
6 aylık ÜFE kadar artırılacak olan sigarada paket başına asgari maktu vergi 15.83 liradan 19,79 liraya yükselecek. Ancak sigaranın vergisinde bir şart daha var bu rakamın yani asgari vergi tutarının, perakende satış fiyatının yüzde 63'ünden daha az olmaması gerekiyor. Sigarının perakende satış fiyatı ile vergi oranı çarpılır, bulunan rakam asgari maktu vergi tutarından büyükse çarpım sonucu bulunan nispi vergi; düşük ise asgari maktu vergi tutarı esas alınır.
Bu rakamların başa baş noktasını hesapladığımızda ise en düşük sigara fiyatı 31,41 lira olarak karşımıza çıkıyor. Bir de paket başına 0,7865 liralık maktu vergi var. Bu rakamı da yüzde 25 artırdığımızda karşımıza çıkan 0,9831'i eklediğimizde fiyat 31,41 liraya ulaşıyor. Yani eğer beklenen artış olursa hiç bir sigara 31,41 liranın altında satılamayacak. Bir de yüzde 18'lik KDV'nin artan tutar nedeniyle farkını dikkate almakta fayda var. Bu da 70 kuruş yapıyor. Toplarsak en az 33 liralık sigara fiyatına ulaşıyoruz.